Heupprothese.

Een heupprothese

Waarom een heupprothese?

Het doel van een heupprothese is pijn wegnemen en beweeglijkheid verbeteren, wat leidt tot een betere levenskwaliteit. We durven te zeggen dat de resultaten van een prothese bij jong en oud heel goed zijn. Voor de juiste redenen raden we deze operatie graag aan.

Ik moet geopereerd worden….. Wat nu?

Je heup laten vervangen is voor onze patiënten een enorme beslissing.. Onze patiënten worden van bij de eerste beslissing gevolgd in de heup-unit. Dit betekent dat elke stap van het proces wordt begeleid door een vast team met een goed omschreven takenpakket. Iedere medewerker weet wat, wanneer en waar. En elke stap dient om de volgende te vergemakkelijken. Het magische woord om een topresultaat te bekomen is dan ook TEAMWORK. Ons team zal ervoor zorgen dat je als patiënt perfect bent voorbereid op wat je staat te wachten, voor, tijdens en na de operatie.

Hoe gaat de operatie in zijn werk?

De operatie gaat als volgt: de beschadigde heupkop (de “bol”) wordt verwijderd. Hierdoor krijgen we ruimte en kunnen we makkelijk aan de kom van de heup. Ook daar is slijtage aanwezig. Dit wordt weggenomen en vervangen door een metalen kom met een plastiek of ceramische glijlaag. Dit laatste is eigenlijk het nieuwe kraakbeen. (foto 3)

In de volgende stap wordt een steel in het bovenbeen geplaatst waarop een ceramisch bolletje zit. Dit is nu je nieuwe heupkop die gaat bewegen in de nieuwe pan. De bol past perfect in deze gladde laag en zij vormen samen een nieuw gewricht. (foto 2 + foto 4)

De ingreep duurt ongeveer 1 uur. Je kan altijd de dag van de operatie binnenkomen. En meestal blijven de mensen 1 tot 3 dagen in het ziekenhuis.

Hoelang gaat een heupprothese mee?

Tegenwoordig heeft een heupprothese een levensduur van minimum 20 jaar. Dat is toch wel een levenstermijn die je mag verwachten. Maar een prothese kan ook nog veel langer goed blijven. Na 15 tot 20 jaar zullen meer mensen stilletjes aan terug moeten komen, maar dat blijft een heel traag proces. Mensen die na 20 jaar geen problemen hebben, hoeven zich dus helemaal geen zorgen te maken. Het is bovendien statistisch aangetoond dat mensen boven de 65 jaar ervan mogen uitgaan dat een eerste prothese ook hun laatste zal zijn.

Omdat een prothese zo lang meegaat, vergeten sommige patiënten na verloop van tijd dat zij een prothese hebben; ze moeten dan echt weer even goed nadenken welke heup het ook alweer was. Dat fenomeen heet de forgotten hip, en dat is natuurlijk waar wij, als heupchirurgen, altijd naar zullen blijven streven.

Cement of geen cement?

Een prothese kan zowel met als zonder cement geplaatst worden. De gebruikte cement is een tweecomponenten-vuller (een soort lijm zoals in de bouw wordt gebruikt). Hiermee wordt de ruimte tussen het bot en de prothese gevuld en komt die laatste muurvast te zitten. Daarnaast kan en prothese ook zo ontwikkeld zijn dat ze door het bot kan worden omkapseld waardoor ze definitief komt vast te zitten. Dit noemen we de ongecementeerde of ingroeiprothese.

We proberen altijd zonder cement te werken, als het technisch kan, voor het fixeren van de kom. Die zal namelijk in de maanden na de operatie een definitieve verankering krijgen door de reactie van het bot. Studies tonen aan dat dit de betere manier is om de kom vast te zetten.

Bij de steel van de heup is dit minder duidelijk. Wetenschappelijk kunnen we niet goed aantonen wat de betere manier is. Onze groep kiest ervoor om altijd zonder botcement te werken als dit technisch mogelijk is. We denken dat deze cement (de tweecomponenten-lijm) toch altijd een bepaalde leefduur heeft. Na 20 jaar zal die zijn eigenschappen verliezen en mogelijks zorgen dat de heup loskomt. Bij een cementloze prothese is er een biologische interactie tussen het bot en de prothese. In theorie is die levenslang. Definitief bewijs hiervan is er op dit moment niet.

Polyethylen of ceramieken glijvlak?

Vooralsnog heeft de wetenschap nog niet bepaalt welk materiaal de beste keuze is. In feite gaat het over het materiaal waar de beweging plaatsvindt: het glijvlak van de kom en de bol. Die bestaat in polyethyleen of in ceramiek.

Polyethyleen is een soort heel harde plastiek. Die is speciaal bewerkt zodat die erg slijtvast is. Hierdoor zal de plastiek pas beginnen verdunnen na minstens 15 jaar. De kwaliteit van deze polyethyleen is er de laatste 20 jaren ook enorm op vooruitgegaan. Bij de oude polyethyleen kwamen vrij veel plastiek partikels vrij en die konden ervoor zorgen dat de prothese uiteindelijk loskwam. Door de evolutie van de afgelopen jaren is de kans hierop heel sterk verkleind.

Een ceramieken glijvlak kan je het best vergelijken met het materiaal van je wastafel thuis. Het is een medisch ontwikkeld erg slijtvaste ceramiek. Ceramiek heeft de eigenschap om een heel lage wrijvingsfactor te hebben en hierdoor ook heel duurzaam te zijn. In theorie kan die dan ook enorm lang standhouden.

Er zijn dus argumenten pro en contra van beide stoffen. Als patiënt mag je er ons inziens vanuit gaan dat beide stoffen een goede keuze zijn. Het doel van beide blijft immers hetzelfde: zorgen dat je heup zo lang mogelijk meegaat. Daarnaast veroorzaken polyethyleen en ceramiek geen allergische reacties in het lichaam.

Waarvan is de prothese gemaakt?

De steel en de kom van een heupprothese zijn uit titanium gemaakt. Dit is niet onbelangrijk. Soms melden patiënten ons dat ze allergisch zijn aan sommige metalen zoals nikkel of cobalt. Titanium is een heel lichaamsvriendelijke materie waar geen allergieën voor gekend zijn. Ook is titanium een metaal dat elastisch is en zich hierdoor goed gedraagt tegenover bot.